Τετάρτη 30 Δεκεμβρίου 2015

Για την χρονιά που πέρασε.

Τακτοποιούσα σήμερα τα χαρτάκια εκείνα που βρίσκονται παντού-μόνο όταν τα ψάχνεις δεν τα βρίσκεις- χαρτάκια που αφορούν τις λίστες με τα προσεχώς, ονόματα συγγραφέων που δεν έχεις ξανακούσει, βιβλία που αναφέρονται σε άλλα βιβλία, βιβλία που παρουσιάζονται από διάφορα μπλογκς, βιβλία φρέσκα, βιβλία εξαντλημένα... και συνειδητοποιώ  ότι φέτος είναι μια χρονιά με λίγα αναγνώσματα αλλά μια χρονιά με δυνατές αναγνωστικές στιγμές, μια χρονιά με πολύ πολύ καλά βιβλία.
 Να,λοιπόν - ακόμη μια λίστα-  αυτά που ξεχώρισα.

1.    Η Κασσάνδρα και ο λύκος( εκδόσεις Καστανιώτη).





Καμιά ανάλυση  δεν μπορεί να εξηγήσει την γοητεία αυτού του βιβλίου. Ένα βιβλίο σκληρό, τρομαχτικό απροσδόκητα  όμορφο. Ένα βιβλίο που τελείωσε και το ξανά έπιασα από την αρχή αμέσως, χωρίς καμία παύση. Ένα σπάνιο δημιούργημα, τηρεί και τον κανόνα εκείνο για το ξεκίνημα του βιβλίου.
'' ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ, ΙΟΥΛΙΟ, ΛΥΚΟΦΩΣ, ΑΣΤΕΡΙΣΜΟΣ ΚΑΡΚΙΝΟΣ
'Οταν με φέρανε να με δει, γύρισε προς τον τοίχο.''





2.Εμείς τα θηρία.(μετ.Θωμάς Σκάσσης, εκδ. Πατάκη)





Μια ιστορία βαριά, έξοχα ειπωμένη.Βουτιά στο παρελθόν. Ένα υπέροχο βιβλίο, μια καινούρια φωνή που σε κάνει να θες περισσότερο Τζάστιν, περισσότερες σελίδες.





3. Έθιμα Ταφής( μετ. Μαρία Αγγελίδου, εκδ. Ίκαρος)






Ένα συγκινητικό μυθιστόρημα. Μια ιστορία αληθινή μέσα από μια άλλη ματιά. Ένα βιβλίο άκρως ατμοσφαιρικό, σκοτεινό, με ζωντανές περιγραφές και με πολύ δυνατές στιγμές όταν παίρνει την σκυτάλη η Άγκνες. Η ένταση να κορυφώνεται ολοένα και πιο πολύ και η αδικία να σε πνίγει. Ένα εξαιρετικό βιβλίο.


4. Κατά μόνας( μετ.Κυριακίδης Αχιλλέας, εκδ.ΟΠΕΡΑ)






Η γραφή του Νέουμαν μαγευτική. Η θλίψη να στάζει από παντού όχι για τι είναι κύριο μέλημά του, όχι, είναι η φύση των θεμάτων που πραγματεύεται. Ο θάνατος, η φθορά, η απώλεια κι ένα μέλλον εκτρωματικό.




5. Καρυότυπος( εκδ, ΚΙΧΛΗ)






Το διάβασα σε μια μέρα γιατί  δεν γινόταν αλλιώς όχι, τέτοιο το βιβλίο αυτό. Η γραφή του Παπαντώνη εντυπωσιακή και το πρώτο κεφάλαιο του βιβλίου εκπληκτικό. Τελειώνοντας το πρώτο κεφάλαιο ξαναγύρισα αμέσως εκεί δυο φορές πριν συνεχίσω αυτιστική κι εγώ μαζί με τον Ν.
Ένα βιβλίο που θα ήθελα να είχα γράψει εγώ, ένα βιβλίο που πρέπει να διαβαστεί με τον Λιπάττι στο repeat.



6. Μπονσάι( μετ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ. Πατάκη)





Ένα μυθιστόρημα μόλις 102 σελίδων. Συμπυκνωμένη αφήγηση χωρίς πολλά- πολλά, δίχως βαρύγδουπες ατάκες, δίχως σάλτσες καθαρή ατόφια γραφή. Μια φαινομενικά απλή ιστοριούλα που σου κολλάει στο μυαλό για μέρες. Πολύ απλά το μυθιστόρημα τούτο τα σπάει.




7. Χουάν Ρούλφο( μετ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ.Πατάκη)




 Ένα άκρως ατμοσφαιρικό κείμενο που στην αρχή σε μπερδεύει σου παίρνει κάμποσο για να ακολουθήσεις. Μα σαν αρχίσουν όλα να μπαίνουν σε σειρά τότε μόνο  θα καταλάβεις ότι έχεις να κάνεις με ένα συγκλονιστικό τουλάχιστον βιβλίο.








8.Καρδιά τόσο άσπρη( μετ. Έφη Γιαννοπούλου, εκδ.Σέλας)







Πρόκειται για το βιβλίο της χρονιάς, της δικής μου χρονιάς. Ένα βιβλίο που κλείνοντας το κάθε φορά στέκεις εκεί για λίγο εκεί ακούνητος και περιμένεις. Περιμένεις χωνέψεις αυτό που μόλις διάβασες, περιμένεις να συνέρθεις. Ένα βιβλίο που σκέφτομαι ακόμη, ένα βιβλίο που συνιστώ ανεπιφύλακτα, ένα βιβλίο... μα τι βιβλίο.


(Η Ναυτία, οι Λέξεις, ο Λύκος της Στέππας και πάνω από όλα ο Τροπικός του Καρκίνου  δεν είναι φετινά, καινούρια αναγνώσματα.Είναι αναγνώσματα που επιστρέφω εκεί συχνά που δεν μπορούν να μπουν σε καμιά λίστα.)

Η χρονιά έχει και το δικό της σάουντρακ, ένα κομμάτι που άκουσα όσο κανένα άλλο φέτος.







Eύχομαι καλή χρονιά σε όλους με πολλά αναγνώσματα από κείνα που σου παίρνουν το μυαλό, από εκείνα που τα αφήνεις και στέκεσαι σαν χάνος... από εκείνα τα καλά!

Δευτέρα 28 Δεκεμβρίου 2015

Τα δύο πρόσωπα του Ιανουαρίου- Patricia Highsmith.







O Τσέστερ ΜακΦάρλαντ βρίσκεται στην Ελλάδα με την σύζυγό του Κολέτ, στην προσπάθειά του να κρυφτεί. Εγκαταλείπει τις Ηπα  όπου και κινδυνεύει να φυλακιστεί για απάτες, οικονομικές, καθώς αυτό είναι το κύριο επάγγελμά  του. Παίζοντας τους τουρίστες βρίσκονται στην Αθήνα μέχρι να επέλθει η απαραίτητη ηρεμία, εκείνη που θα του επιτρέψει να γυρίσει πίσω και να συνεχίσει τις απατεωνιές του. Φυσικά τίποτε δεν θα είναι απλό, τίποτε δεν θα είναι ρόδινο.
Ένας φόνος , αποτέλεσμα πανικού μια πράξη απερίσκεπτη που θα φέρει κοντά τον Τσέστερ με τον Ράυνταλ, ένα νεαρό που βρίσκεται τη κατάλληλη στιγμή  μπροστά του προσφέροντας απλόχερα την βοήθειά του, μετατρέποντας αυτομάτως τον εαυτό του σε συνεργό, μπλέκοντας σε μια κατάσταση που ο Ράυνταλ σίγουρα δεν έχει κατά νου, σε μια κατάσταση που θα ξεφύγει.
Τακτοποιώντας τον Τσέστερ κι ακολουθώντας την λογική του Ράυνταλ εγκαταλείπουν την Αθήνα οι τρεις του για να εγκατασταθούν στην Κρήτη κι έπειτα στην Κνωσό όπου και η κατάσταση θα είναι πια εκτός ελέγχου.
Ένα αστυνομικό βιβλίο που δεν αφήνεις από τα χέρια σου γιατί θες να δεις τι θα συμβεί παρακάτω.
Πρώτη γνωριμία με την συγγραφέα. Αν και δεν έχω διαβάσει νουαρ λογοτεχνία αρκετά και δεν είμαι σίγουρη αν είναι ένα είδος που προτιμώ, είναι πάντως ένα βιβλίο που τα έχει όλα, έχει φόνους, παράνομους έρωτες, καταδίωξη, ίντριγκες...



Μετάφραση : Ανδρέας Αποστολίδης
Εκδόσεις: ΑΓΡΑ



Τετάρτη 16 Δεκεμβρίου 2015

Ο Διάβολος στο κορμί- Ρεϊμόν Ραντιγκέ





Βρισκόμαστε στα χρόνια του Α Παγκοσμίου πολέμου, συγκυρία ευνοϊκή για να γεννηθεί ένας έρωτας, για να βιώσουν δυο νέοι την ευτυχία. Η Μάρθα δεκαεννέα ετών παντρεμένη με έναν στρατιώτη που βιώνει το πόλεμο με σάρκα και οστά βρισκόμενος στο μέτωπο, θα ερωτευτεί τον αφηγητή δεκαέξι ετών και θα συνάψουν σχέση. Μια σχέση που αψηφά τους κανόνες ηθικής, τίποτα και κανένας δεν μπορεί να τρυπώσει ανάμεσά τους, είναι παράφορα ερωτευμένοι, ο ένας κυοφορεί τον άλλον μέχρι που συναντιούνται. Έρωτας και πάθος, ζήλια, διακυμάνσεις στην ψυχολογία κυρίως του αφηγητή, του 'λαχε μικρός να ζήσει κάτι τόσο δυνατό, κάποιες στιγμές διαύγειας και έπειτα εκρήξεις κατηγορίες εκτοξεύονται  προς στην Μάρθα, η οποία τον ακολουθεί πιστά αποχαυνωμένη ανίκανη να υπερασπιστεί τον εαυτό της, έχει παραδοθεί άνευ όρων , δεν την νοιάζει είναι ευτυχισμένη.
Κανένας ηρωισμός, καμία έγνοια  για τον πόλεμο ίσα-ίσα η παράτασή του θα σήμαινε κοινές στιγμές. Τα χέρια γίνονται πόδια, ο ένας αποκτά την όψη του άλλου, γίνονται ένα, τα απαραίτητα όνειρα, η αθωότητα να περισσεύει , τα λόγια να διαιωνίζονται εκείνα των εραστών, λόγια μεγάλα που υπόσχονται αυτά που ποτέ δεν τηρούνται.

Η ιστορία ενός ακόμη έρωτα με το αναμενόμενο τέλος. Μια ιστορία από τα μάτια ενός δεκαεξάχρονου που μπαίνει αμέσως στα βαθιά, μια ιστορία πιθανόν αυτοβιογραφική από το βίωμα στο χαρτί, ατόφια. Ένα βιβλίο που σόκαρε όταν πρωτοκυκλοφόρησε, δεν ήταν βλέπεις  περίοδος για έρωτες αυτή.


Μετάφραση : Xρύσα Κοντογεωργοπούλου
Εκδόσεις : ΡΟΕΣ



Κυριακή 13 Δεκεμβρίου 2015

LoLa's Sundays No.45


Ένα κάποιο τέλος- Τζούλιαν Μπάρνς.




Ο Τόνι, αφηγητής, εξηντάρης  αποσυρμένος  πια στο βόλεμα  μιας ήδη τακτοποιημένης ζωής, μας εξιστορεί αποσπασματικά την ζωή του. Μια διαθήκη η αφορμή για να ανατρέξει στο παρελθόν, να ανασύρει αναμνήσεις κι εικόνες από το μέρος εκείνο του μυαλού που καταχωνιάζονται, εκείνο το μέρος που δεν χρησιμοποιείται παρά μόνο σε έκτακτες περιστάσεις, σημείο που κρύβει για τα καλά αυτό που δεν θέλει να  αναδυθεί, εκείνο που δεν έχει σημασία ή μάλλον πιο σωστά αυτό που δεν χρίζει σημασίας για να υπάρξει αυτό το βόλεμα, αυτή η τάξη συναισθηματική ή μη.
Κάποιες ιστορίες από την εφηβεία, επανέρχονται στο φως, τότε που ο χρόνος είναι με το μέρος σου, τότε που όλα φαντάζουν δυνατά.
Αρχές δεκαετίας του '60 τέσσερις φίλοι, τρεις αρχικά έπειτα προστίθεται και ο τέταρτος, διαβάζουν, συζητούν, κάνοντας αστεία σχεδόν πάντα εκτός της τελευταίας προσθήκης- το όνομα αυτής Έντριαν- ανυπομονούν για τα επερχόμενα μεγαλεία της ζωής σαν κι εκείνα που διαβάζουν στα βιβλία.

Εκείνη την εποχή φανταζόμασταν τους εαυτούς μας σαν να βρισκόματαν κάπου μαντρωμένοι, περιμένοντας να μας ξαμολήσουν στην ζωή. Κι όταν ερχόταν αυτή η ώρα, η ζωή μας- και μαζί ο ίδιος ο χρόνος- θα επιταχυνόνταν. Πως ήταν δυνατόν να ξέρουμε ότι η ζωή μας  είχε έτσι κι αλλιώς ξεκινήσει, ότι κάποια πλεονεκτήματα είχαν ήδη κερδιθεί και κάποια ζημιά είχε ήδη γίνει; Και ότι τα ξαμόλημά μας θα γινόταν απλώς σε κάποιο μεγαλύτερο μαντρί τα όρια του οποίου θα ήταν στην αρχή δυσδιάκριτα.

Η ζωή προχωράει η παρέα χωρίζει. Η απόσταση φθείρει, το δέσιμο δεν ήταν τελικά και τόσο δυνατό.  Μια αυτοκτονία εκείνη της τελευταίας προσθήκης είναι ικανή να τους φέρει ξανά κοντά, να αποδοθεί η απαραίτητη προσοχή, να βιώσουν μαζί εκείνο τον πόνο της απώλειας να συζητήσουν κι έπειτα ο καθείς ξανά μόνος, η ζωή προχωρά, η αυτοκτονία ξεχνιέται, ο ρυθμός της ζωής επιβάλλεται κι όλα συνεχίζουν.

Χρόνια μετά ο Τόνι αναγκάζεται να έρθει αντιμέτωπος με το παρελθόν, ανασύρει μνήμες κατασκευασμένες ή μη,ποιος ξέρει, έρχεται αντιμέτωπος με τον παρελθόντα εαυτό, με τις πράξεις του και τις διαολεμένες συνέπειες του, το βόλεμα αρχίζει και τραντάζεται, οι τύψεις το κυρίαρχο συναισθημά του, όλα φαντάζουν διαφορετικά.

Ένα βιβλίο για την μνήμη, τον χρόνο, την σπατάλη της ζωής. Κλισέ θέματα, ειπωμένα με ένα τρόπο απλό. Ο Μπάρνς καταφέρνει όμως να δώσει αυτό το κάτι παραπάνω για να σε κερδίσει, να σε βάλει σε έναν ρυθμό, να σε κάνει να μην θες να το αφήσεις από τα χέρια σου, με ένα τέλος ανατρεπτικό.
Ένα βιβλίο που σε κάνει να κοιτάξεις προς τα πίσω, έστω για λίγο, κάτι είναι κι αυτό. Ένα ανάγνωσμα για τις ήττες και τις νίκες της ζωής, τις ψευδοαναμνήσεις, τα μπαλώματα του παρελθόντος.
Μια πραγματική απολαυστική ανάγνωση.



Μετάφραση : Θωμάς Σκάσσης
Εκδόσεις :Μεταίχμιο.






Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2015







Άστο για αύριο....

Σήμερα οτιδήποτε σου θολώσει το μυαλό, να σε βγάλει εκτός πραγματικότητας λες και δεν θα ξυπνήσεις και θα βρεις τα περιττώματα του εαυτού σου εδώ κι εκεί, να περάσει απλά το σήμερα λες και η αυριανή μέρα θα ξεκινήσει με δόξα και με χάρη και όλα θα είναι όπως πρέπει, όλα θα έχουν μεγεθυνθεί κι εσύ μαζί. Θα παιχτούν καινούριες μελωδίες , θα κυριευτούμε από πάθος, η ευδαιμονία θα κατακλύσει τα κορμιά μας, το παρελθόν δεν θα στοιχειώνει και θα απλωθεί μπρος στα πόδια μας ένα ένδοξο μέλλον, θα βγούμε από τα σπιρτόκουτα δεν θα ζέχνουμε ναφθαλίνη. Θα βρούμε τρόπο να μπαλώσουμε τα κενά μας, οι λέξεις δεν θα επαναλαμβάνονται μα θα γεννιούνται νέες, θα ανακαλύψουμε την ποίηση όχι εκείνη που οδηγεί στην απόγνωση, ο εγωισμός μας σε καταστολή κι εμείς βασιλιάδες της αυθεντίας και της καλοσύνης. Θα τρυπώσουμε ξανά μες τις ζωές μας ακέραιοι. Μα όλα αυτά αύριο, σήμερα οτιδήποτε σου θολώνει το μυαλό , να περάσει κι αυτή μέρα-να πάει που;-περιμένοντας πάντα το αύριο, όχι σήμερα αύριο. Τι σημασία έχει, αύριο πάλι.

Δευτέρα 7 Δεκεμβρίου 2015

Kαρδιά τόσο άσπρη- Χαβιέρ Μαρίας








Δεν θέλησα να μάθω, κι όμως έμαθα ότι ένα από τα κορίτσια, όταν δεν ήταν πια κορίτσι και είχε πρόσφατα επιστρέψει από το γαμήλιο ταξίδι της, μπήκε στο μπάνιο, στάθηκε μπροστά στον καθρέφτη, άνοιξε την μπλούζα της, έβγαλε το σουτιέν και σημάδεψε την καρδιά της με την κάννη του πιστολιού του πατέρα της, ο οποίος βρισκόταν στην τραπεζαρία με κάποια από τα μέλη της οικογένειας και τρεις καλεσμένους. Όταν ακούστηκε ο πυροβολισμός, πέντε λεπτά περίπου από τη στιγμή που το κορίτσι είχε φύγει από το τραπέζι, ο πατέρας δεν σηκώθηκε αμέσως, αλλά έμεινε για μερικά δευτερόλεπτα σαν να είχε παραλύσει, με το στόμα γεμάτο, χωρίς να τολμάει ούτε να μασήσει ούτε να καταπιεί ούτε, πόσο μάλλον, να φτύσει την μπουκιά στο πιάτο· κι όταν επιτέλους σηκώθηκε και έτρεξε στο μπάνιο, εκείνοι που τον ακολούθησαν, είδαν πως, ενώ ανακάλυπτε το αιμόφυρτο σώμα της κόρης του κι έκρυβε μες στα χέρια του το κεφάλι του, συνέχιζε να περνάει την μπουκιά του κρέατος από τη μία στην άλλη πλευρά του στόματος, μην ξέροντας τι να την κάνει.


Μια αυτοκτονία η αρχή του μυθιστορήματος αυτού. Η αυτοκτονία μιας νιόπαντρης που μόλις έχε επιστρέψει από το γαμήλιο ταξίδι, πράξη όχι και τόσο αναμενόμενη, πράξη που συνέβη στο παρελθόν πολλά χρόνια πριν, μια ιστορία που περιμένει να ειπωθεί, λέξη- λέξη να αναδυθεί, οι φωτογραφίες στον τοίχο να ξανακερδίσουν τον παρατηρητή, πράξη που επιζητά την προσοχή, το παρελθόν να γίνει για λίγο παρόν.

Ο Χουάν μεταφραστής/διερμηνέας  παντρεύτηκε μόλις την συνάδερφό του Λουίσα. Προαισθήματα καταστροφής κάνουν την εμφάνισή τους από την πρώτη κιόλας μέρα, ο έγγαμος βίος τον φοβίζει, το μέλλον του έχει πια δεσμευθεί. Θα πάνε στην Αβάνα για ταξίδι του μέλιτος και θα γίνουν άθελά τους μάρτυρες μιας συζήτησης εραστών που μένουν στο διπλανό  δωμάτιο. Οι λέξεις δεν τους αφήνουν ήσυχους τους καταδιώκουν, δεν μπορούν να αντισταθούν ενδίδουν στον ήχο τους.
Την ιστορία αυτή θα την κουβαλάει μαζί του ο Χουάν, θα προστεθούν κι άλλες, ιστορίες που δεν θέλει να μάθει, ο κάματος των λέξεων αναπόφευκτος. Υποψίες, ο γάμος , η αυτοκτονία, ένας φόνος, σκέψεις ,μυστικά που μένουν αμετάφραστα, ιστορίες, πλήθος πληροφοριών που μπλέκονται με την πρωταρχική.

Είναι τέτοια η έλξη που προκαλούν οι λέξεις του Μαρίας, τέτοια η δύναμή τους, που κλείνοντας κάθε φορά το βιβλίο, μένεις για λίγο εκεί ακούνητος στην θέση σου και περιμένεις. Περιμένεις να χωνέψεις αυτό που μόλις διάβασες, περιμένεις να συνέρθεις. Ακολουθίες λέξεων να εμφανίζονται ξανά και ξανά, ολόκληροι παράγραφοι ξανά και ξανά, πανέμορφες λέξεις, λέξεις βαλμένες στην σωστή σειρά. Λέξεις που άπαξ και διαβαστούν θα σε αλλάξουν δια παντός.
Τις τελευταίες σελίδες τις διάβασα στο σταθμό, κλείνοντας το βιβλίο το μόνο που ήθελα ήταν να κλάψω, να κάνω κάτι να μου φύγει όλη αυτή η συσσωρευμένη ένταση υποθέτω. Μπήκα στο λεωφορείο και κοίταζα σαν χάνος έξω από το παράθυρο και σκεφτόμουν τον Χουάν, την Λουίσα, την Μπέρτα, τον Μπίλ, τον Ράνθ και την Γκλόρια και τους άλλους και τον Μαρίας για πέντε ώρες.
Και το μόνο ερώτημα που γυρόφερνε στο μυαλό μου :
 Και τώρα τι;
     

Μετάφραση : Έφη Γιαννοπούλου
Εκδόσεις : ΣΕΛΑΣ